Genocid u Srebrenici jest ratni zločin izvršen u julu 1995. za vrijeme rata u Bosni i Hercegovini. Genocid se sastojao od masovnih, planski provedenih ubistava zarobljenih bošnjačkih muškaraca i dječaka između 12 i 77 godina. Desio se u regionu Srebrenice, a izvršile su ga Vojska Republike Srpske pod komandom generala Ratka Mladića, te paravojna formacija “Škorpioni”, zajedno s nekoliko stotina grčkih i ruskih volontera.
Događaj se smatra jednim od najvećih masakara u Evropi od Drugog svjetskog rata, u kojem je ubijeno preko 8.000 ljudi. Masakr se generalno smatra jednim od najužasnijih događaja u savremenoj evropskoj historiji. General Ratko Mladić i grupa oficira Vojske Republike Srpske u međuvremenu su optuženi za ratne zločine, uključujući i genocid, pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju (MKSJ). MKSJ je, između ostalog, donio pravosnažnu presudu u kojoj masakr u Srebrenici kvalificira kao čin genocida.
Godine 2004, jednoglasnom presudom u slučaju Tužilac protiv Krstića, Žalbeno vijeće Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (MKSJ), presudilo je da zločin počinjen nad muškim stanovnicima enklave Srebrenica predstavlja genocid, zločin prema međunarodnom pravu. Presudu je podržao i Međunarodni sud pravde (ICJ) 2007. godine. Zaključeno je da nasilno premještanje i zlostavljanje između 25.000 i 30.000 bošnjačkih žena, djece i starijih osoba predstavlja genocid, zajedno sa ubistvima i razdvajanjem muškaraca koja su se desila tokom tog zločina.
U godinama 2013, 2014. i ponovo 2019. godine, država Nizozemska je proglašena odgovornom pred nizozemskim Vrhovnim sudom i pred Haškim okružnim sudom jer nije učinila dovoljno da spriječi više od 300 ubistava Bošnjaka u Srebrenici.
Generalna skupština Ujedinjenih nacija, 23. maja 2024, usvojila je Rezoluciju o genocidu u Srebrenici, pri čemu su 84 zemlje glasale za usvajanje Rezolucije, 68 je ostalo suzdržano, a 19 zemalja je bilo protiv.
Pregled presuda za Genocid u Srebrenici:
| Presuda | Opis |
|---|---|
| Dražen Erdemović | Presuda Pretresnog vijeća, novembar 1996., Predmet br: IT-96-22-T 29. novembar 1996. |
| Dražen Erdemović | Presuda Žalbenog vijeća, oktobar 1997. Predmet br: IT-96-22-A 7. oktobar 1997. |
| Dražen Erdemović | Presuda Pretresnog vijeća, mart 1998. Predmet br: IT-96-22-Tbis 5. mart 1998. |
| Radislav Krstić | Presuda Pretresnog vijeća, avgust 2001. Predmet br: IT-98-33-T 02. avgust 2001. |
| Radislav Krstić | Presuda Žalbenog vijeća, april 2004. Predmet br: IT-98-33-A 19. april 2004. |
| Momir Nikolić | Presuda Pretresnog vijeća, decembar 2003. Predmet br: IT-02-60/1-S 2. decembar 2003. |
| Momir Nikolić | Presuda Žalbenog vijeća, mart 2006. Predmet br: IT-02-60/1-A 8. mart 2006. |
| Dragan Obrenović | Presuda Pretresnog vijeća, decembar 2003. Predmet br: IT-02-60/2-S 10. decembar 2003. |
| Blagojević & Jokić | Presuda Pretresnog vijeća, januar 2005. Predmet br: IT-02-60-T 17. januar 2005. |
| Blagojević & Jokić | Presuda Žalbenog vijeća, maj 2007. Predmet br: IT-02-60-A 09. maj 2007. |
| Popović i drugi | Presuda Pretresnog vijeća, juni 2010. Predmet br: IT-05-88-T, D945-1/36351TER, 945/36351 TER 10. juni 2010. |
| Popović i drugi | Presuda Žalbenog vijeća (sažetak), januar 2015. Predmet br: IT-05-88-T, D945-1/36351TER, 945/36351 TER 30. januar 2015 |
| Zdravko Tolimir | Presuda Pretresnog vijeća, decembar 2012. Predmet br: IT-05-88/2-T 12. decembar 2012. |
| Zdravko Tolimir | Presuda Žalbenog vijeća, april 2015. Predmet br: IT-05-88/2-A 8. april 2015. |
| Radovan Karadžić | Presuda Pretresnog vijeća (sažetak), mart 2016. Predmet br: MICT-13-55-A 20. mart 2016. |
| Radovan Karadžić | Presuda Žalbenog vijeća, mart 2019. Predmet br: MICT-13-55-A 20. mart 2019. |
| Ratko Mladić |
Presuda Raspravnog vijeća (sažetak), novembar 2017.
Predmet br: IT-143-32-A |